احساس درد یا خونریزی لثه هنگام غذا خوردن و نوشیدن، مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، از نشانه های بیماری لثه می باشد و بهتر است پیش از وخیم شدن بیماری، آن را پیگیری کنید. درد یا خونریزی لثه می توانند ناشی از مسواک زدن نادرست یا استفاده نکردن از نخ دندان، بیماری های لثه، شیمی درمانی، مصرف دخانیات یا برخی تغییرات هورمونی باشد. به طور کلی لثه وظیفۀ پشتیبانی از دندان ها و ریشه آن را به عهده دارد و در صورت عدم مراقبت صحیح، بیماری های لثه مشکلات جدی برای دندان ها ایجاد می کند. در این مقاله با بیماری های لثه و روش های درمان و علت آنها آشنا می شوید.
علت درد لثه
درد لثه می تواند به روش های مختلفی بروز پیدا کند. برخی افراد در یک نقطۀ خاص از لثه، درد را حس می کنند، در حالی که برخی دیگر از درد لثه در سراسر دهان خود رنج می برند. این دردها اغلب به دلیل بهداشت ضعیف دندان به وجود می آید. اولین علائم بیماری لثه، خونریزی، تورم و قرمزی لثه می باشد. این موارد معمولاً زمانی اتفاق می افتد که شما دندان های خود را به درستی و به اندازه کافی مسواک یا نخ دندان نکشید. در مراحل اولیه بیماری ممکن است دردی را حس نکنید و با پیشرفته شدن بیماری درد لثه ایجاد شود.
انواع بیماری های لثه و روش های درمان
آفت لثه: آفت ها زخم های دردناکی هستند که در دهان ایجاد می شوند. آفت ها به دلیل استرس یا آسیب به بافت لثه(مثلاً از طریق برخورد مسواک به لثه)، یا بیماری زمینه ای مانند نقص سیستم ایمنی بدن، کمبود برخی ویتامین ها یا بیماری های دستگاه گوارش ایجاد شوند.
بریدگی یا خراش لثه: بریدگی لثه بیماری نیست، اما بیشتر اوقات درد لثه می تواند به دلیل یک برش یا ساییدگی معمولی ایجاد شود. بریس های ارتودنسی یا سایر ابزارهای سفت دندانی مانند پروتزهای محافظ یا نگهدارنده ها می توانند باعث تحریک بافت و ایجاد خراش در سطح لثه شوند.
عفونت لثه: درد لثه ای که با حساسیت و خونریزی لثه همراه باشد، اغلب ناشی از عفونت می باشد. اگر پلاک های جرم از سطح لثه و اطراف آن برداشته نشود، التهاب لثه می تواند به عفونت جدی تری تبدیل شود.
عفونت سینوسی یکی دیگر از بیماری های لثه و روش های درمان: عفونت سینوسی، که در اصطلاح ورم سینوس ها نامیده می شود، هنگامی رخ می دهد که بافت مخاطی سینوس ها متورم یا ملتهب می شوند و این التهاب می تواند منجر به درد لثه شود. به طور معمول سینوس ها با هوا پر می شوند، اما هنگامی که پر از مایع شوند، میکروب ها رشد می کنند و منجر به عفونت می شوند. عفونت سینوسی لثه، دردی بسیار شایع است.
آبسه: هنگامی که ریشۀ دندان دچار عفونت شود، آبسه ایجاد می شود. این عفونت ها به شکل ورم در سطح لثه و ریشۀ دندان به وجود می آیند. آبسه در صورت درمان نشدن، محیط اطراف خود را عفونی می کند.
پریودنتیت یکی دیگر از بیماری های لثه
پریودنتیت عفونت جدی لثه است. این وضعیت ناشی از التهاب لثه ای به وجود می آید که درمان نشده باشد. اگر درد و لثه های قرمز و متورم دارید، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید. علت این بیماری با تجمع باکتری و پلاک های جرم در لثه و دندان ها شروع می شود. با گذشت زمان، پلاک های انباشته شده به لثه آسیب می رسانند و باعث می شوند که لثه از دندان فاصله گرفته و عقب نشینی کند. در موارد شدید حفره هایی در لثه ایجاد می شود که زمینه را برای جذب باکتری های بیشتر فراهم می کند. شکاف های کوچک کیسه مانندی که تکه های کوچک غذا در این شکاف ها گیر کرده و باعث ایجاد عفونت می شوند. این عفونت کم کم باعث شل شدن دندان ها و در نهایت از دست رفتن آنها می شود. با این حال، اگر پریودنتیت به موقع درمان شود و بهداشت مناسب دهان حفظ شود ، می توان آسیب را متوقف کرد. پریودنتیت با التهاب شروع می شود و با گذشت زمان بدتر می شود. یکی از اولین نشانه های التهاب لثه این است که هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، لثه خونریزی می کند. همچنین ممکن است متوجه تغییر رنگ دندان های خود شوید که به دلیل تجمع پلاک در دهان به وجود می آید.
زمان مراجعه به دندانپزشک
یک پریودنتیست می تواند بهترین درمان را برای لثه و دندان های شما انجام دهد. در صورت داشتن هریک از این علائم به پریودنتیست یا دندانپزشک مراجعه کنید تا بیماری های لثه و روش های درمان آن را تشخیص دهد.
درد مداوم یا شدید لثه
درد لثه هنگام خوردن یا خوابیدن
خونریزی مداوم لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
انواع جراحی لثه
جراحی لثه گزینه ای است که در شرایط حاد بیماری لثه و در مواردی که لثه ها از دندان فاصله گرفته اند، انجام می شود. در اینجا به بررسی دو نوع جراحی لثه می پردازیم.
جراحی فلپ لثه
جراحی فلپ یک پاکسازی عمیق بافتی است که در صورت عدم موفقیتِ سایر روش های درمانی استفاده می شود. این جراحی باعث می شود باکتری ها و جرم هایی که در لثه تجمع کرده اند، از بین بروند. در این جراحی، متخصص پریودنتیست، لثه را شکافته و بالا می کشد و پس از پایان پروسه آن را در جای خود قرار می دهد.
جراحی پیوند لثه
در جراحی پیوند لثه، هدف احیاء بافت های لثه و استخوان ها می باشد. در این روش، پریودنتیست بخشی از بافت سقف دهان را برش زده و مقدار مورد نیاز را به قسمتی که لثه تحلیل یافته، متصل می کند. لازم به ذکر است که بدون مراقبت های بهداشتی دهان پس از جراحی، این روند نمی تواند در طولانی مدت موفقیت آمیز باشد.
علت عقب نشینی لثه از دندان
مسواک زدن تهاجمی در طولانی مدت
تجمع پلاک های جرم سخت شده
سیگار کشیدن مداوم
تغییرات هورمونی زنان
سابقه خانوادگی بیماری های لثه
دیابت
ویروس HIV
برخی از داروها نیز باعث خشکی دهان می شوند و خطر عقب نشینی لثه را افزایش می دهند. خشکی دهان به این معنی است که دهان شما کمتر از میزان لازم، بزاق ترشح می کند و بدون بزاق کافی، بافت های دهان شما در برابر عفونت های باکتریایی و صدمات آسیب پذیر می شوند. فاصله گرفتن لثه از دندان اغلب در لثه افراد بالای 40 سال مشاهده می شود. به همین دلیل، اغلب به عنوان نشانه های بالا رفتن سن تصور می شود که نادرست است. همچنین، مردان بیشتر از زنان دچار این مشکل می شوند.
علائم عقب نشینی لثه از دندان
خونریزی پس از مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
لثه های قرمز و متورم
بوی بد دهان
درد در خط لثه
درد هنگام جویدن غذا
تحلیل بافت لثه
نمایان شدن ریشه دندان ها
دندان های شل
راه های مراقبت از لثه
برای حفظ سلامت لثه و دندان های خود این نکات را رعایت کنید:
دندان های خود را روزی دو بار با یک خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
استفاده از مسواک برقی را در نظر بگیرید که ممکن است موثرتر باشد.
برای پاک کردن پلاک های جرم حداقل روزی یک بار از نخ دندان استفاده کنید.
حداقل دو بار در سال برای معاینه به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
از استعمال سیگار پرهیز کنید.