هنگامی که دندان دچار پوسیدگی می شود، علاوه بر درد و از بین رفتن تدریجی مینا، برای جلوگیری از نرسیدن پوسیدگی به ریشه دندان، بایستی آن را ترمیم کرد. حال پر کردن دندان با آمالگام بهتر است یا کامپوزیت؟آمالگام ماده پرکننده نقره ای رنگی است که برای پر کردن دندان استفاده می شود. این ماده ممکن است ترکیبی از جیوه، مس، نقره و قلع باشد. کامپوزیت نیز مخلوطی از سرامیک و پلاستیک می باشد که برای پر کردن دندان پوسیده به کار می رود و حفره خالی دندان را با آن پر می کنند.
در این مقاله به بررسی مزایا و معایب این دو ماده پر کننده دندان می پردازیم و آن دو را با یکدیگر مقایسه می کنیم.
مزایای پر کردن دندان با آمالگام
دوام بالا
آمالگام های دندانی از متریال مقاومی ساخته می شوند که این مواد باعث می شوند قدرت سایش دندان زیاد شود و 10 تا 12 سال دندان را از ترمیم مجدد بی نیاز می کند. بنابراین افرادی که این ماده را در دهان خود دارند می توانند با خیال راحت و بدون نگرانی از شکستگی یا لب پریدگی هر نوع ماده غذایی را مصرف کنند.
مقرون به صرفه بودن آمالگام
یکی از دلایل اصلی که افراد آمالگام را نسبت به سایر مواد پرکننده دندان ترجیح می دهند، مقرون به صرفه بودن آن می باشد. این ویژگی برای کسانی که چندین دندان پوسیده دارند، از نظر اقتصادی به صرفه می باشد.
پیشگیری از پوسیدگی های آینده
در صورت پرشدن دندان با ماده آمالگام، دندان های مجاوری که در معرض پوسیدگی قرار دارند، در برابر این خطر مقاوم تر می شوند. این مزیت برای افرادی که به سرعت دندان هایشان دچار پوسیدگی می شود، بسیار مناسب می باشد.
معایب پر کردن دندان با آمالگام
در حالیکه پر کردن دندان پوسیده با ماده آمالگام مزایای زیادی دارد، در عین حال معایبی نیز دارد که در اینجا نام می بریم.
ظاهر غیرطبیعی
به دلیل مواد تشکیل دهنده و فلزی که در آمالگام به کار رفته، این ماده، رنگی مشابه رنگ طبیعی دندان ندارد و تیره بودن آن برای پر کردن دندان های جلویی خوشایند افراد نمی باشد.
تغییر رنگ دندان
آمالگام ماده نقره ای رنگی است که با گذشت زمان رنگ آن در دهان به تیرگی می گراید. به همین دلیل برای پر کردن دندان های جلویی توصیه نمی شود.
حساسیت دندانی با استفاده از آمالگام
استفاده از مادۀ آمالگام در برخی افراد باعث حساسیت دندانی می شود. برخی شواهد علمی نشان می دهد که این حساسیت می تواند به دلیل واکنش فلز در دمای مختلف دهان باشد.
ضعیف شدن دندان
یکی دیگر از نگرانی ها در مورد آمالگام احتمال ضعیف شدن دندان می باشد. این اتفاق معمولاً به این دلیل روی می دهد که برای پر کردن دندان با این ماده ابتدا باید بخشی از بافت دندان برداشته شود و این تراش ممکن است باعث ضعیف شدن دندان باقیمانده بشود.
لک شدن دندان
مادۀ آمالگام تنها پرکننده ای است که باعث ایجاد لک در دندان می شود. پاکسازی این لکه ها برای دندانپزشک کاری سخت است و او برای این کار ابتدا باید ماده پر کننده را بردارد تا لکه ها از بین بروند. پر کننده های آمالگام به دلیل دوام و ماندگاری طولانی طی سال ها به خوبی شناخته شده اند. اما کاربرد آن ها طی سال های اخیر پایین تر آمده و گزینه های جدیدتری مانند کامپوزیت جایگزین این ماده شده اند. توجه داشته باشید که دندان زنان باردار نمی تواند با مادۀ آمالگام پر شود، زیرا ممکن است جیوه از جفت عبور کند و به جنین آسیب برساند.
مزایای پر کردن دندان با کامپوزیت
زیبایی ظاهری
کامپوزیت ها به دلیل نوع مواد به کار رفته در ساخت آن، از نظر ظاهری بسیار شبیه به دندان طبیعی و همرنگ آن می باشند و زیبایی بیشتری دارند. به همین دلیل به راحتی برای پر کردن دندان های جلویی استفاده می شوند.
نیاز به تراش کمتر دندان
از آنجاییکه که ماده کامپوزیت آسان تر به سطح دندان متصل می شود، برخلاف ترمیم با آمالگام، نیازی به تراش زیاد دندان برای جایگذاری ماده کامپوزیت نمی باشد.
سفت شدن در چند ثانیه
برخلاف سایر مواد پرکننده دندان، کامپوزیت ها به جای چند روز تنها در چند ثانیه در جای خود سفت و به دندان طبیعی متصل می شوند.
قابلیت ترمیم
در صورت هرگونه آسیب دیدگی کامپوزیت دندان ترمیم شده، نظیر لب پریدگی، خالی شدن و یا ترک و شکستگی، قابل ترمیم مجدد می باشند.
اتصال قوی با کامپوزیت
مادۀ کامپوزیت به خوبی به مینای دندان متصل می شود و باعث می شود که پرشدگی به مرور زمان شل نشود.
معایب پر کردن دندان با کامپوزیت
دوام پایین تر
مادۀ به کار رفته کامپوزیت نسبت به آمالگام دوام پایین تری دارد و بین 5 تا 7 سال دوام دارد. ترجیحا بهتر است کامپوزیت برای پر کردن دندان های آسیا به کار نرود. اگرچه کامپوزیت های امروزی از دوام بالایی برخوردارند.
هزینه بالاتر
هزینۀ پر کردن دندان با کامپوزیت به دلیل نوع مواد به کار رفته در آن، نسبت به آمالگام بالاتر می باشد.
رنگ پذیری بالا با کامپوزیت
کامپوزیت ها ممکن است در اثر مصرف طولانی مدت نوشیدنی های رنگ دار نظیر چای، قهوه و غیره لکه دار شود. همچنین مصرف مداوم نوشیدنی های الکلی نیز باعث تخریب مواد کامپوزیت دندان می شود.
پر کردن دندان با کامپوزیت بهتر است یا آمالگام؟
اگر می خواهید دندان هایی با ظاهری مانند دندان طبیعی داشته باشید و مواد پر کننده دندان در دهان شما جلب توجه نکنند، بهترین گزینه برای شما کامپوزیت می باشد. کامپوزیت ممکن است به اندازه مادۀ آمالگام دوام نداشته باشد، اما از نظر زیبایی ظاهری به آمالگام برتری زیادی دارد، بسیار طبیعی تر است و نگرانی های سلامتی مانند وجود جیوه را نیز ندارد.
اما اگر نگران ظاهر دندان هایتان نیستید و دوام ماده برای شما اولویت دارد، پر کننده های آمالگام بهترین انتخاب هستند. به دلیل سفت شدن سریع تر این ماده، گزینه مناسب تری برای به خصوص کودکان می باشد. پر کردن با آمالگام بسیار مقرون به صرفه تر است و مدت طولانی تری دوام می آورد، اما نگرانی احتمالی در خصوص وجود جیوه و شکل ظاهری این ماده نیز وجود دارد.